Goździki
Kojarzą się nam z piernikami oraz świątecznymi kompotami. Takie odświętne stosowanie goździków to błąd ponieważ przyprawa ta ma cenne właściwości lecznicze.
Goździki to odpowiednio ususzone pąki kwiatów goździkowca korzennego. Drzewo to rośnie najlepiej w warunkach podrównikowego klimatu morskiego dzięki czemu jest wiecznie zielone przez co pozyskuje się jego cenne pąki praktycznie przez cały rok. Pierwsi na goździkach poznali się Chińczycy, którzy już w III w. p.n.e. żuli je by odświeżyć oddech i uśmierzyć ból zęba. Do Europy goździki trafiły dopiero około XI wieku i od tej pory na stałe zagościły w naszych kuchniach.
Dobrze przygotowane goździki powinny być tłuste i ciężkie. Rzucone do wody toną lub przynajmniej ustawiają się pionowo. Należy przechowywać je w szczelnych naczyniach szklanych, i chronić przed słońcem oraz wysychaniem. Amerykanie wbijają goździki w pieczoną szynkę. Niemcy używają ich jako dodatku do korzennego chleba. Są doskonałą przyprawą do pieczeni, a także do czerwonej kapusty. Zmielone są składnikiem wszelakich pierników. Można stosować je z umiarem, zarówno do potraw słodkich, jak i pikantnych. Znajdują także zastosowanie w przemyśle wędliniarskim oraz gorzelniczym. W Indonezji używa się je także do produkcji papierosów, jako aromatyczny dodatek do tytoniu. Goździki są także oczywiście wspaniałym dodatkiem do grzanego piwa i wina. Wchodzą również w skład curry.
Goździki właściwości
Powyższe zastosowania są większości z nas w mniejszym lub większym stopniu znane. Mało powszechnym faktem jest natomiast wiedza o ich właściwościach antyutleniających. Są one tak silne, że nie tylko usuwają ale wręcz wymiatają kancerogenne wolne rodniki z naszego organizmu. Taka skuteczna eliminacja trucizn fenolowych i indolowych spowalnia także proces starzenia się organizmu. Dodatkowo dezynfekujące właściwości goździków pomagają naszemu układowi immunologicznemu w zwalczaniu infekcji i stanów zapalnych.
W tym miejscu należy się czytelnikowi kilka słów wyjaśnienia czym są wolne rodniki.
W dużym uproszczeniu ujmując są to substancje charakteryzujące się bardzo dużą aktywnością chemiczną. Są one prawidłowym aczkolwiek zbędnym produktem przemiany materii i powstają w wielu fizjologicznych reakcjach wewnątrzkomórkowych. Wszystko jest dobrze dopóki mechanizmy obronne komórki - odpowiedzialne za rozkładanie i usuwanie wolnych rodników są sprawne i wydolne. Problem powstaje, gdy ich ilość wzrasta, lub możliwości obronne komórki maleją. Efektem tego jest uszkodzenie materiału genetycznego komórki. Dochodzi do mutacji wynikiem których jest zachwianie homeostazy organizmu i wzrost zagrożenia stanami chorobowymi. Do wzrostu ilości wolnych rodników dochodzi w przypadkach osłabienia organizmu będącego konsekwencją szkodliwych używek, nadużywania przyjmowania leków, stresującego trybu życia, wystawienia się na działanie promieniowania ultrafioletowego, promieniowania Roentgena oraz przebywania w zanieczyszczonym środowisku.
Warunkiem prawidłowej antyoksydacyjnej pracy komórek jest dostarczenie im substancji biorących udział w eliminacji wolnych rodników. Są nimi: witamina E, witamina C, witamina A, karotenoidy, a także flawonoidy i składniki mineralne miedź, mangan, selen i cynk. Istnieją również enzymy, produkowane w komórkach, które walczą z wolnymi rodnikami, są to: katalaza, peroksydaza glutationowa i dysmutaza ponadtlenkowa, jednak aktywność tych enzymów jest ściśle zależna od podaży wymienionych wcześniej substancji.
Odkrycie szkodliwości wolnych rodników jest ważne ponieważ pozwala nam na zastosowanie efektywniejszych działań prewencyjnych w profilaktyce chorób cywilizacyjnych takich jak miażdżyca, choroba niedokrwienna serca oraz przede wszystkim nowotworów. Uważa się także, że są w dużej mierze odpowiedzialne za występowanie zapalenia stawów, chorób jelit, płuc, zaćmy, chorób neurodegeneracyjnych (choroba Alzheimera, Parkinsona) i starzenie się organizmu.
Goździki są jednym z produktów, które wspomagają nasz organizm w walce z wolnymi rodnikami. Co więcej, oprócz sporej zawartości antyoksydantów bogate są także w substancje antyseptyczne np. eugenol. Jest to silny antyseptyk wykorzystywany w stomatologii, w kanałowym leczeniu zębów. Każdy kto miał wątpliwą przyjemność doświadczyć takich zabiegów na pewno rozpozna jego charakterystyczny posmak. Inne substancje zawarte w tej pożytecznej przyprawie to seskwiterpeny, garbniki, terpeny, żywice oraz woski.
Oprócz dodawania ich do potraw korzystne jest ich żucie kilka razy dziennie. Stosowanie tej prostej kuracji w okresie przeziębień powinno zapobiec infekcjom bakteryjnym górnych dróg oddechowych, gardła, a także zmniejszy ryzyko zachorowań grypopochodnych. Pobudzone zostanie także wydzielanie soków trawiennych. Ich inną przydatną właściwością jest działanie wykrztuśne. Olejki eteryczne goździków rozrzedzają gęstą, zalegającą w drogach oddechowych wydzielinę i ułatwiają jej odkrztuszenie. Dotyczy to także nałogowych palaczy dla których jest to już kolejny powód do sięgnięcia po goździki.
W zimne i słotne wieczory grzaniec solidnie nimi doprawiony podniesie nasz poziom ognia trawiennego przyczyniając się do odczucia przyjemnego rozgrzania całego organizmu. Warto go wypróbować tym bardziej, że szykuje nam się powrót zimnych dni.
Piwny grzaniec z goździkami
Skład:
- 1 l piwa,
- 3 łyżeczki brązowego cukru trzcinowego (brązowego),
- łyżka miodu,
- kilka goździków,
- 2 łyżki soku z czarnego bzu,
- Szczypta imbiru i cynamonu,
Wlewamy i wsypujemy wszystkie składniki do naczynia po czym umieszczamy je na delikatnym ogniu i podgrzewamy mieszając tak aby nie doprowadzić do zagotowania. Warto wybrać lekkie piwo jasne ponieważ zapewniam, że na jednym się nie skończy. Efektem dodatkowym będzie łagodne oczyszczające działanie moczopędne.
Józef Maszczyk
Tu kupisz: Goździki całe 35g – Produkty Białego Saibaby
